Leġġendi li kienu ibeżżgħuna bihom n-nanniet!
F’Malta, għandna għadd ta’ leġġendi tal-biża’ li n-nanniet u z-zijiet kienu jirrakkontawlna meta konna tfal. Dawn l-istejjer kienu jservu biex iżommu lilna, it-tfal, milli nagħmlu xi ħmerija. Ħafna minn dawn l-istejjer għadhom magħna sal-lum, u għalkemm forsi ma nibżgħux bħal meta konna żgħar, xorta jżommu dik l-atmosfera ta’ misteru.
Wieħed mill-aktar leġġendi tal-biża’ hu dak tal-“Eżekjel il-Ħares.” Skont l-istorja, Eżekjel kien bniedem li mar jaħdem ma’ xi xjaten biex jikseb is-setgħat li jaqra l-ħsibijiet tan-nies. Il-problema kienet li kull darba li juża dawn is-setgħat, il-moħħu kien jispiċċa jitlef parti żgħira minnu, u hekk kif il-ġimgħat għaddew, Eżekjel sar bħal kreatura li titħaddet waħedha u tgħid affarijiet strambi. Dan Eżekjel kien jistenna n-nies li jpassu waħedhom filgħaxija u jaqra ħsibijiethom biex jaraw min kien il-prossimu tiegħu.
Il-Mara tal-Irġiel hija oħra leġġenda li kienet iġġib il-biża’ f’qalb it-tfal. Jingħad li din il-mara kienet tinħeba fit-toroq mudlama u toħroġ wara rġiel li kienu jmorru bil-lejl barra d-djar tagħhom. Kienet tgħidulhom li jekk iħarsu lejha, se jinqabdu minn l-inkwiet għal ħajjithom kollha. Din l-istorja kienet tintuża ħafna biex iżżomm lill-irġiel milli jmorru barra wara ċertu ħin, speċjalment matul ix-xhur tax-xitwa meta t-toroq kienu kważi vojta u mudlama.
U min jista’ jinsa “Il-Ħaddiela”? Jingħad li l-Ħaddiela kienet spirtu li jixbaħ il-għasfur u li kienet tidher fil-ġonna u l-għelieqi. Dak li jkun kien jgħidlek xi tgħid biex tbiegħed mis-saħta li kienet kapaċi tagħmel fuqek din l-ispirtu, iżda jekk ma tismax dak li qallek, kont se tispiċċa maqlub f’darek għal dejjem. Din l-istorja kienet mgħarufa min kull min kellu xi raħal jew villaġġ fil-kampanja.
Is-Serp ta’ San Pawl huwa leġġenda oħra tal-biża’ li kienet tgħid li fil-grotta ta’ San Pawl kien hemm serp enormi li jiffaċċja lil kull min jipprova jidħol. Jekk titfixkel, is-serp kien jaqbad lilek jew lis-suldati li kienu jipprovaw jidħlu biex jisirqu l-fdalijiet imqaddsa. Għalkemm storja stramba, kienet tgħallem lin-nies jirrispettaw l-imkejjen sagri.
Dawn il-leġġendi, għalkemm inbidlu matul iż-żmien, xorta waħda għandhom post speċjali fil-kultura tagħna. Għadhom iġorru dik l-atmosfera ta’ biża’ u misteru li tagħmilhom tant memorabbli u għeżież fil-qlub tagħna.
X’leġġenda kont tibża’ minnha int?