Kif Tista’ Ma Tħobbux il-Pastizz! Imma Stenn, Din Kont Tafha?!
Il-pastizz! Kull Malti u Maltija jħobbu. Imma qatt ħsibt minn fejn ġej? Ejja naraw xi teoriji interessanti u forsi ftit strambi dwar kif il-pastizz jista’ jkun oriġina.
Il-Wirt Tork
Waħda mit-teoriji l-aktar komuni hija li l-pastizz ġie Malta mill-Imperu Ottoman. Jista’ jkun li l-pastizz huwa relatat mal-börek Tork, ikel simili li huwa magħmul minn għagina irqiqa u mimlija b’ħaxix, laħam jew ġobon. Iż-żmien tal-Ordni ta’ San Ġwann kien wieħed ta’ bosta infuwenzi kulturali, fosthom il-kċina Torka. U forsi, wara kollox, huwa ikel li joffri konnessjoni bejn żewġ kulturi li kienu xi darba rivali.
Il-Miraklu Tal-Forn Malti
Teorija oħra tgħid li l-pastizz ġie magħmul minn ħaddieħor, imma kien il-Malti li għamlu tiegħu. Jista’ jkun li l-fran Maltin bdew jieħdu l-ideat tal-ikel mill-ħaddiema barranin li kienu hawn Malta fil-passat. Il-Maltin bdew jesploraw mili differenti, u skoprew li l-piżelli u l-irkotta kienu joħloqu tgħomiet speċjali u delizjużi. U hekk beda l-pastizz Malti kif nafuh illum!
Teorija Kompletament Lokali
Xi wħud jgħidu li l-pastizz huwa oriġinarjament Malti u ġie maħluq għaliex il-poplu Malti kien dejjem magħruf għal kreattività fil-kċina. L-ingredjenti sempliċi, bħall-għaġina u l-mili, kienu dejjem disponibbli fuq il-gżira, u l-Maltin bdew joħolqu ikel differenti billi jużaw dak li kellhom madwarhom.
Influwenza Taljana?
Ma nistgħux ninsew ukoll il-ġirien tagħna Taljani. Forsi, bħalma l-pizza saret parti integrali tal-kċina Maltija, hekk ukoll ġara għall-pastizz. Forsi l-ispirazzjoni għall-pastizz ġie inspirat minn ħelu Taljan, l-Sfogliatelle.
Naturalment, hemm ukoll min jgħid li l-oriġini tal-pastizz hija misteru gastronomiku. Insomma, m’hemmx dubju li l-pastizz, ġej minn fejn ġej, huwa delizzjuż u parti essenzjali mill-kultura Maltija.
